Osmanlı devleti iki ordu kurmuştu. Doğu ordusu Bulgarlara karşı batı ordusu Sırplara karşı savaşıyordu.
Nazım Paşa ve kurmaylarının Bulgar ordusunu sayı ve teçhizat yönünde aşırı derece küçümseyen ve göz ardı eden bu hareketi ve başarısız Osmanlı istihbaratı bu savaşın kaderini tamamen değiştirmiştir. Bulgar Ordusunun bu sırada Edirne yakınındaki piyade tümeni sayısı bunun 2 katından fazlaydı. Buna ilaveten hava yağışlı ve yerde çamur içindeydi. Bu da ordunun hareket kabiliyetini sınırlıyordu. [1]
Hatta o kadar yanlış ve Bulgar ordusunu küçümseyen bir durum söz konusuydu ki; muharebe sırasında verilen emirlerin birinde subayların Filibe‘de yapılacak resmi geçit için resmi elbiselerini yanlarında bulundurmaları emredilmişti.[7] Sanılanın aksine, Bulgar Ordusunun Makedonya’da Sırplara yardıma ayırdığı kuvvet son derece az olup; ordunun çoğunluğu bu bölgeye nakledilmişti ve Bulgar Ordusunun gücü bu bölgedeki asker, topçu ve süvari sayısı tahmin edilenden çok daha fazlaydı. Yine askerler eğitimli ve ordunun topçu desteği, teçhizatı tamdı.
Doğu Ordusu Cephesinde;
Bu iki Bulgar ordusunun (1. ve 3. ordular) eğitimli asker, silah, lojistik, teçhizatlarının üstünlüğü ve 150.000 kişiyi aşan muharip gücü karşısında; seferberliğini tamamlayamamış Trakya Ordusu son derece dezavantajlı bir konumdaydı.
- Kırklareli Savaşı (22-23 Ekim 1912 )
- Lüleburgaz Savaşı (28 Ekim – 2 Kasım 1912)
- Ekim ayı sonlarında Lüleburgaz‘a çekilen Osmanlı ordusu burada Bulgarlarla yaptığı ikinci muharebeyi de kaybedince Çatalca hattına geri çekildi.
- Çatalca Savaşı (17-18 Kasım 1912)
Batı Ordusu Cephesinde;
- 22 Ekim de Priştine ve Yenipazar
- 24 Ekim de Koçana ve
- 27 Ekim‘de de Üsküp Osmanlı Devleti’nin elinden çıktı.
- Kasım ayı başında Yunanlılar Selanik‘i ele geçirdiler. Ayrıca donanmaları ile Bozcaada Limni Semadirek ve taşoz adaları’nı işgal edildi.
Osmanlı ordusu dört ayrı savaş yapmak zorunda kalmıştı. Gerek Batı yönünde Ali rıza paşa komutasındaki kuvvetler gerekse Ali yaver paşa idaresindeki doğu ordusu Bulgarlar ve Sırplar karşısında kısa sürede yenilgiye uğradı.
Birkaç haftada meydana gelen ve hiç kimsenin beklemediği bu kötü durum içinde yalnız EDİRNE, YANYA ve İŞKODRA kaleleri düşman kuşatmasına karşı direniyordu. Osmanlı başkomutanlığının yaptırdığı yanlış yığınak verdiği mevsimsiz taarruz emirleri ve idaresizlik yüzünden kötü durum meydana gelmişti.
Balkanların umulmadık bir şekilde düşmesi Sırbistan ve Bulgaristan’ın büyümesi ve yine Bulgarların İstanbul yakınlarına kadar gelmesi ve adaların yunanistan’a ve eline geçmesi büyük devletleri telaşlandırdı. Bu devletlerin müdahalesi ve Bulgarların ÇatalcayaYaptığı son saldırılarda başarısız olmaları üzerine Balkan Devletleri , Osmanlı Devletinin ateşkes teklifini kabul ettiler.(3.Aralık.1912)
Süheyl ÇOBANOĞLU
RUBASAM Bşk.V.
[1]https://tr.wikipedia.org/wiki/K%C4%B1rkkilise_Muharebesi#Sava%C5%9F_%C3%96ncesi_Asker%C3%AE_Haz%C4%B1rl%C4%B1klar
