Kaynak Ülke Gizli Servisinin, göçmenler konusuna etkisinin Suriye bağlamında incelenmesi

Mert Ünsal

Suriye El muhaberat gizli servisinin Suriyeli Göçmenler konusuna etkisi nedir?

Başlarken:

Özellikle Göç konusunda çalışma yapanların göçün neden olduğu kaynak ülkenin istihbarat ve diaspora faaliyetleri incelemeli, konuya sadece haklar boyutu ile değil güvenlik ve Uİ’ deki kozmopolitan, sosyal ve günümüz gerçeklerinde Realist teoriler kapsamında da analiz ederek alan çalışmalarına yönelmelidirler. Örnekleme olması açısından Suriye’ li göçmenler bazında yapmış olduğum keşifsel araştırma yazımda buna vurgu yaparak literatürdeki bu yaklaşım farkını ortaya koymaya çalıştım.

Suriye İstihbarat teşkilatı  olarak da bilinen Suriye El-Muhabarat gizli servisi, Suriye hükümetinin kontrol ve gözetleme alanında önemli bir rol oynadı. Bu araştırma makalesi, Al-Muhabarat’ ın Suriyeli göçmenler meselesi üzerindeki etkisini, faaliyetlerini, Suriyeli göçmen davranışları üzerindeki sonuçlarını, Suriyeli göçmenler ve uluslararası toplum arasındaki Al-Muhabarat algısını ve göçmenlik politikaları üzerindeki etkilerini insan haklarını konuya dahil edilerek  araştırmayı amaçlamaktadır.

Konunun kapsamlı bir şekilde anlaşılmasını sağlamak için makale, El-Muhaberat ın Suriye hükümeti içindeki rolü, faaliyetlerinde zaman içinde meydana gelen değişiklikler ve öncelikli hedefleri de dâhil olmak üzere El-Muhabarat’a genel bir bakış sunarak başlayacaktır. Bu bakış açısının  Al-Muhabarat’ın Suriyeli göçmenler üzerindeki etkisinin detaylı analizi için  zemin hazırlayacağı düşünülmektedir. Bir sonraki bölümde Al-Muhabarat faaliyetlerinin Suriyeli göçmenlerin yaşamlarını nasıl etkilediğinin yanısıra; Spesifik olarak, gizli servisin sürekli gözetimi ve korkusu altında yaşamanın psikolojik etkilerini ve bu deneyimlerin Suriyeli göçmenlerin başka ülkelere sığınma kararlarını nasıl etkilediğini incelenecektir. Ayrıca bir diğer amaç, Suriyeli göçmenler ve uluslararası toplum nezdinde Al-Muhabarat algısını anlamaya yöneliktir. Al-Muhabaratın  kamuoyunu nezdindeki bilinirliğinden hareket ile kamuoyunda zaman içinde bir değişiklik olup olmadığı ve algının nasıl şekillendiği izlenecek, gizli servisin eylemlerinin OSINT sınırları içerisinde  elde edilen verilerin değerlendirilmesi ile konumuza ışık tutulmaya çakışılacaktır. Son olarak, bu araştırma Muhabarat’ın göç politikaları ve uluslararası insan hakları üzerindeki etkisini araştıracaktır.

 Diğer taraftan gizli servisin faaliyetleri ile göçmenlik politikaları arasındaki bağlantının yanı sıra mülteci yerleştirme süreçlerine ilişkin sonuçları analiz ederek, Al-Muhabarat’ın eylemlerinin daha geniş sonuçlarını açık kaynak verileri ışığında değerlendirilecektir. Çalışma keşifsel ve açıklayıcı olup, nitel yöntem kullanılmıştır. Kamuya açık verilerin analizi ile farklı bakış açıları, farklı yönleri inceleyerek Suriyeli El-Mukhabarat gizli servisinin Suriyeli göçmenler meselesi üzerindeki etkisinin kapsamlı bir bakış açısını okuyucuya verilecektir. Bu keşifsel makale sayesinde  konuyu çevreleyen karmaşıklıkların daha derin bir şekilde anlaşılmasının sağlanacağı ve Kaynak Ülke İstihbarat servisinin Göçmenler üzerine etkisinin Suriye özelinde örneklenmesi yolu ile konu hakkında daha bilgili, incelikli tartışmalara ve genel literatüre katkı sağlanacağı düşünülmektedir.

Suriye İstihbarat Teşkilatı El-Muhaberat ve tarihi arka plan hakkında kısa bilgi

Kavram Al Muhabarat’ın (Arapça gizli servis) Suriye toplumunda derin kökleri vardır. İlk olarak 19. yüzyılın başlarında İbrahim el-Yaziji tarafından keşfedilirken  ve 1914’te Fransızlar ülkedeki Al-Muhaberat varlığını belgeledi. Beşar Esad, Suriye Parlamentosu’ndaki ilk konuşmasında El Muhabarat’ın ve Suriye halkının kendi davranışlarını iyileştirmesi gerektiğini kabul eden bir konuşma yapmıştır. Suriye toplumuna Al-Muhabarat sunulurken;  El Muhaberat’ı ülkenin istikrarı için önemli bir araç haline getiren farklı etnik, dini ve sosyal gruplarla heterojen bir kurum olarak sunulmuştur. Abou-elHaj yazdığı bir kitapta Al Muhabarat’ın geleneksel görüşünün ötesine çıkarak Suriye’ deki siyasi ve etnik yapının  Al-Muhabarat gibi bir organizasyon için bir alan yarattığını öne sürmüştür. Ancak Suriye toplumu içerisindeki sosyolojik yapı Al Muhabarat’ın Suriye toplumundaki rolünün ilk ve sonraki döneminde karmaşık ve muğlak olmasının ana nedenlerinden birisidir ancak her şeye rağmen  Al Muhabarat’ın ülkenin geleceğinde kilit bir faktör olmaya devam edeceği kesindir.

El-Muhabarat, Suriye’deki Askeri İstihbarat Teşkilatıdır ve ülkedeki bir dizi güvenlik servisini ifade eder [1][2]. Lübnan’daki Suriye ve Lübnan güçlerinin eylemlerini koordine etmekten sorumludur ve Filistinli, Lübnanlı ve Türk radikal gruplara zaman zaman destek sağladığı bilinmektedir. [1]. Teşkilatın asıl amacı, halka karşı hükümetin güvenliğini korumaktı, ancak El-Muhaberat zamla  beş farklı teşkilatla güçlü bir teşkilata dönüştü [2]. Al-Muhabarat, 1970’lerin ortalarından beri Lübnan’da bulunuyor [3] ve kırk yılı aşkın bir süredir Esad’ın babasının iktidarı sürdürmesinde etkili olmuş bir gizli teşkilattır [2]. Ayrıca, El-Muhaberat ajanları özellikle 1990’larda faaliyetlerini yaygınlaşmıştır [3]. Al-Muhabarat’ın rolü, Suriye’deki muhalefeti bastırmayı ve askeri darbeleri önlemeyi [2], denizaşırı ülkelerde yaşayan Suriyeli muhalifleri izlemeyi [1] ve shabbiha (Esad yanlısı milisler) ve rejim güçlerinin [2] faaliyetleri kontrol etmeyi ve izlemeyi  içerir. Aynı zamanda acımasız taktikleriyle tanınır ve muhaliflerin telefonlarını dinleyen ve birbirlerini takibat yapan  Arap dünyasının en sert örgütlerden  biri olarak ün yapmıştır [2].

Al Muhabarat Suriye siyasetini nasıl etkilemektedir.

El Muhabarat’ın Suriye siyaseti ve hükümeti üzerindeki etkisi, bölgede Osmanlı vilayetlerinin kurulduğu 1840-1861 yıllarına kadar izlenebilir. Dönemin Avrupa kültürel ve siyasi milliyetçiliği, bölgedeki hükümet ve yönetim üzerinde doğrudan bir etkiye sahipti ve sosyopolitik bir ideolojinin ortaya çıkmasına yol açtı. Bu da 1908’den sonraki on yıl boyunca Türk milliyetçiliğinin etkilediği Osmanlı siyasetini etkiledi. İbrahim el-Yaziji’ gibi düşünürlerin  fikirlerin Büyük Suriye’deki siyasi faaliyetler üzerinde kolayca etkilenebilecek bir çok insanın olduğu ve fikirlerden etkilendiğine inanılmaktadır. İtalya’nın Suriye’yi bombalaması bölgedeki gidişat ve eğilimleri olumsuz etkilemiştir. Bu vaka Al Muhabarat’ın yıllar boyunca Suriye siyaseti ve hükümeti üzerindeki önemli etkisini tepki olarak artırmıştır.

Al-Mukhabarat’ın faaliyetleri Suriyeli göçmenlerin yaşamlarını nasıl etkiledi?

Suriye İstihbaratı El-Muhabarat, Suriyeli göçmenlerin yaşamları üzerinde önemli bir etkisi olan etkili bir kuruluştur. 1970 yılından bu yana, insanların hareketleri ve faaliyetleri hakkında bilgi toplama yetkisi [7] verilmiş, bu da Suriyeli göçmenlerin bunaltmış ve sürekli gözetim altında hissetmelerine neden olmuştur [8]. Al-Muhabarat’ın Suriyeliler üzerindeki etkilerini çeşitli araştırmalar yapılmıştır [9][10][11][12]. Örneğin, Hana Batatu’nun çalışması, bu örgütün ülkedeki milisleri nasıl aile odaklı bir sisteme dönüştürdüğünü incelemektedir [10]. Başka bir çalışma, mültecilerin Ürdün ekonomisi ve toplumu üzerindeki etkilerini vurgulayarak, Suriyeli mültecilerin sorunlarını ortaya koydu [13]. Dahası, pek çok göçmen saklanarak yaşamalarına neden olan  olan örgütten korkularından dolayı özgürce hareket etmekten ve özgürlüklerini kullanmaktan korkmaktadırlar [8]. Ek olarak, Suriye ve Ürdün arasındaki aşiret bağları mültecilerin Ürdün’e göçünün artmasına neden olduğundan, simetrik olarak Al-Muhabarat’ın etkileri Suriye sınırlarının ötesinde hissedildi [12]. Sonuç olarak, bu göçmenler milliyetçilik ile ‘sıradan bir hayat’ yaşama arzusu arasında bir denge bulmak için mücadele etmektedirler [11].

El-Mukhabarat’ın Suriyeli göçmenler üzerindeki psikolojik etkileri nelerdir?

Lübnan’da yaşayan Suriyeliler ve diğer komşu ülkeler yaşayan Suriyeli göçmenler Al-Muhabarat’ın psikolojik etkileriyle karşı karşıyadır [14]. Al-Muhabarat, Suriye hükümetinin vatandaşları üzerindeki kontrolünü sürdürmek ve olası bir muhalefeti bastırmak için Muhaberat’ı kullandığı   bilinmektedir [12]. Ek olarak, El-Muhabarat, mültecilerin ve göçmenlerin hareketini kısıtlamak için kullanılmaktadır [12]. Bu, Suriyeli göçmen nüfusu arasında, varlıkları nedeniyle karşılaşabilecekleri olası tepkilerden emin olmadıkları için korku yaratmakta (13), sadakatlerinin sorgulanacağından korktukları için Suriyeliler arasında bir güvensizlik duygusu da yaratmaktadır [16][17]. Ayrıca, Al-Muhabarat’ın varlığı, etnik olarak bölünmüş bir toplumun oluşmasına yol açmıştır [18], bu da Suriyeli göçmen nüfus arasında artan sosyal gerilim ve psikolojik problemlere yol açmaktadır [13]. Bununla mücadele etmek için psikolojik danışmanlar ve ruh sağlığı sağlayıcıları, Suriyeli göçmen nüfusun korkularını ele alarak insani yardımların bir başka yönünü göstermektedirler.[18]. Bu nedenle, Al-Muhabarat’ın Suriyeli göçmenler üzerindeki psikolojik etkilerinin farkına varmak ve onların refahını sağlamak için gerekli desteği sağlamak önemli bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır.

El-Mukhabarat’ın faaliyetleri Suriyeli göçmenlerin göç kararlarını nasıl etkiledi?

El-Mukhabarat faaliyetlerinin Suriyeli göçmenlerin göç kararlarını önemli ölçüde etkilediği düşünülmektedir [9]. Bu, Suriye İstihbaratının (Al-Muhabarat) muhalifleri izlemedeki rolünü daha da vurgulayan sosyal seferberlik üzerine yapılan son araştırmalarla kanıtlanmaktadır. [7]  Elde edilen kantlar değerlendirildiğinde, değerlendirmelerin Suriyelilerle hem ikili hem de diplomatik olarak çalışma yeteneğini kısıtladığını söylemek mümkündü[19]. Örneğin, Shu’bat al Muhabarat al Askariyya [20] olarak bilinen Suriye ordusunun mülteci krizi üzerinde etkileyici bir güce sahip olduğu belgelenmiştir. [10] Ayrıca, Suriye İstihbaratı (Al-Muhabarat) insan hak ve özgürlüklerini kısıtlama gücüne sahiptir[12] ve Suriye krizinden etkilenenlerin yaşamları üzerinde olumsuz bir etken olmayı sürdürmektedir.  Bunun nedeni iş göçü, Suriye ve Irak arasındaki aşiret bağları ve El-Mukhabarat’ın insan hakları ve özgürlüklerini kısıtlama çabaları ve baskısıdır. Al-Mukhabarat’ın faaliyetleri, Suriyeli göçmenlerin göç etme kararlarında doğrudan etkili olması nedeniyle, Suriyeli mülteci krizini etkili bir şekilde çözmek için Al-Muhaberat’ın faaliyetlerinin kısılması gerektiği açıktır.

Al-Muhaberat Suriyeli göçmenler tarafından nasıl algılanıyor?

Bu bölümde Suriyeli göçmenlerin Muhaberat algısına odaklanılmaktadır. Araştırmalar, Al-Muhabarat’ın güvenlikleştirme süreci ve bunun ‘günlük hayat’  [21][22] üzerindeki etkisinin,  birçok sorunun kaynağı olarak algılandığını göstermektedir. Al-Muhberat’ ın yarattığı algı; alenen siyaset yapmanın oportünizm ve “devrimi çağrıştırmak ” olarak görülmesini ve rejim tarafından bu şekilde değerlendirmeler yapmasına neden olmaktadır.[23]. El Muhaberat’ ın çalışmaları  Suriyeli mülteciler ile ilgili  terörizm korkusu ifade ederek muhalif tavırları desteklediği gözlenmektedir [24].  Son yapılan araştırmalarda, bu durumun Suriyeli göçmenlerin ruh sağlığı ve davranışları  üzerinde doğrudan bir etkiye sahip olduğunu ortaya koymuştur [26]. Tüm bunlar, Al-Mukhabarat’ın Suriyeli göçmenlerin yaşamları üzerinde önemli bir etkiye sahip güçlü bir kurum olarak değerlendirilimesi gerektiğini göstermektedir.

El-Mukhabarat’ın uluslararası toplumdaki kamuoyu görüşü nedir?

Tartışmalı tarihine rağmen, Uluslararası toplumdaki Al-Muhabarat belirsizliğini korumaktadır [27]. Askeri istihbarat aracı olan servislerin propaganda ve imaj oluşturma çabalarını güçlendirmede çok önemli bir rol oynadığı bir gerçektir [27]. Bu noktada, Tawasul Co. for Public Relations ve Egypt Media Group [27] gibi istihbarat aygıtıyla bağlantılı şirketler tarafından medya kuruluşlarının satın alınmasının altını çizmek gerekir. Böylelikle  Rejim yanlısı medya akımını kullanarak   ile ordunun propaganda saldırısı daha da güçlendi. Medya kuruluşlarının satın alınması, rejim hakkında olumlu haberlerin verilmesine ve olumsuz olanların bastırılmasına da olanak tanıyarak devlet anarşisinin baskısını artırmaktadır [27]. Uluslararası toplumun Al-Mukhaberat’ın rolüne ilişkin algısı açıkça belirtilmese de, örgütün ülke ve vatandaşları üzerindeki kontrolünü sürdürme çabalarının ayrılmaz bir parçası olduğu açıktır.

Al-Mukhabarat’ın Göç Politikalarına Etkisi

Al-Mukhabarat’ın faaliyetleri göç politikalarını nasıl etkiledi?

El-Mukhabarat’ın faaliyetleri, göç politikaları üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur. 1965’te, göçmenlik sisteminden uzun süredir devam eden ırksal mirası kaldırmak için göçmenlik yasalarında değişiklikler yapıldı ve oturma vizelerini dağıtmak için yeni bir politika uygulamaya kondu [31]. Ardından, koronavirüs pandemisi geçiş hızında yavaşlamaya ve başvuruların işlenmesinde gecikmeye neden oldu [32]. Ayrıca, belgesiz göçmenlere yasal daimi ikamet statüsü sağlamanın mali sonuçları önceki tahminlerden farklıdır [33]. Yapılan Kongrelerde, göçmenlik sorunlarının nasıl çözüleceği konusunda bir fikir birliğine varamadı ve kararları yargı ve yürütme organlarına bırakıldı [34]. Sonuç olarak, milyonlarca belgesiz göçmen gizlenerek yaşamaya çalışıyor, hak etmeleri gereken hak ve menfaatlere erişemiyorlar [35]. Son olarak,  politika değişikliklerinin göçmen aileler üzerinde, hedeflediği belgesiz nüfusun ötesinde kapsamlı bir etkisi olabilir  ve bu değişiklikler insani açıdan önemlidir [36].

Muhaberat’ın uluslararası insan hakları üzerindeki etkileri nelerdir?

El-Muhaberat’ın uyguladığı kontrolün bir sonucu olarak Mukhabarat, uluslararası insan hakları göç durumunda sıklıkla göz ardı edilmektedir. Adalete erişim, ayrımcılığa karşı korunma gibi temel hakların tümünde açık ihlaller yaşanmaktadır [37]. Göçmenlere yönelik bu eşitsiz muamele, göçmenlik statüsüne dayalı ayrımcılık ve istismarın insan hakları ihlali olduğu şeklindeki yerleşik ilkeyle doğrudan çelişmektedir [38]. Göçmenlerin haklarını korumadaki bu başarısızlık, Ülkelerin sıklıkla ekonomik çıkarları ve güvenliği insan haklarından üstün tutan politikalarıyla birleştiğinde çelişkili bir durum daha da  ortaya çıkmaktadır [39][40]. Bununla birlikte, uluslararası insan hakları normları, göçmenlik statüsüne bakılmaksızın tüm insanların haklarını korumanın doğasında var olan önemi vurgulamaktadır [41]. Bu, göçmenlerin yalnızca hak ettikleri korumayı almalarını sağlamak için değil, aynı zamanda insan hakları ihlal edildiğinde adalete erişim ve tazmin, telafi arama fırsatı için göçü yöneten mevcut sistemin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini göstermektedir [37].

Al-Mukhabarat, mülteci yerleştirme sürecini etkiledi mi?

Örnek olarak; ABD, 1980’de başlayan ve o zamandan beri potansiyel adayların belirlenmesi, incelenmesi ve yeniden yerleştirilmesi için kalıcı, standartlaştırılmış bir sistem haline gelen mültecilerin yeniden yerleştirilmesinde uzun süredir lider bir rol üstlenmiştir. [42][43]. Bu sistem, menşe ülkelerini terk eden ve güvenli bir şekilde eve dönemeyen kişilere uluslararası koruma sağlamak için tasarlanmıştır [44]. Mülteciler için mümkün olan en iyi sonucu sağlamak için, önleyici ruh sağlığı müdahalelerinden yararlanılmalıdır. Bu müdahaleler, mülteci ailelerin ihtiyaçlarını karşılamalı ve uygulanabilir, etkili, karşılanabilir, damgalayıcı olmayan, kültürel açıdan hassas ve belirli bağlamla ilgili olmalıdır [45]. Ayrıca, politika yapıcılar, mültecilerin ana akım eğitim ve mesleki eğitim programlarına erişimini iyileştirmenin yanı sıra, mültecilerin ev sahibi ülkeye uzun vadeli entegrasyonunu artırmayı da düşünmelidir [46]. Bu yaklaşım sayesinde, mültecilere ev sahibi toplumun kendine güvenen ve bağımsız üyeleri olmaları için gerekli kaynaklar sağlanabilir. Nihayetinde, mültecilerin yeniden yerleştirilmesi, insani ihtiyaçları olan ve eve dönemeyenler için kalıcı bir çözümdür [47].

Tartışma Ve Sonuç

Suriyeli El-Mukhabarat gizli servisinin Suriyeli göçmenler konusundaki etkisi, dikkatli bir şekilde incelenmesi gereken karmaşık ve çok yönlü bir konudur. Muhabarat, Suriye’deki Askeri İstihbarat Teşkilatı olarak, muhalefetin bastırılmasında, askeri darbelerin önlenmesinde, denizaşırı muhaliflerin izlenmesinde ve Esad yanlısı milis ve rejim güçlerinin izlenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Teşkilatın hedefleri arasında şiddet eylemleri gerçekleştirmek ve Lübnan’daki diğer güçlerle eylemleri koordine etmek ve radikal grupları desteklemek de yer almaktadır. Tartışma, teşkilatın acımasız taktiklerini ve birden fazla teşkilatı olan güçlü bir organizasyona dönüşmesini vurgulamak üzerinedir. Ayrıca, teşkilatın Suriyeli göçmenlerin yaşamları üzerindeki etkisini, özellikle psikolojik etkileri ve korkusu yadsınamaz şekilde açıktır. Bu çalışma Politika yapıcıların mültecilerin eğitim ve mesleki eğitim programlarına erişimlerini iyileştirme ve ev sahibi ülkelere uzun vadeli entegrasyonlarını teşvik etme ihtiyacını önermektedir. Ayrıca, Al-Mukhabarat’ın uyguladığı kontrol nedeniyle göç davalarında uluslararası insan haklarının hiçe sayıldığını vurgulamaktadır. Literatürlerdeki tartışmalara bakıldığında , Al-Mukhabarat’ın mülteci krizi üzerindeki spesifik etkilerini araştırmak ve Suriyeli göçmenlerin teşkilata yönelik algılarını incelemek ve gelecekte yaşabilecek sorunlar üzerinde odaklanıldığı gözlemlenmektedir. . Genel olarak, konu üzerinde araştırma makalesi yazanların  tartışma bölümü, Suriyeli El Muhabarat gizli servisinin Suriyeli göçmenler meselesi üzerindeki etkisinin kapsamlı bir analizini sunmayı amaçlarken, literatürde  önemli boşlukları tespit etmekte, gelecekteki araştırmalar ve politika oluşturma için değerli içgörürler sunmayı amaçlamaktadır.

Bir ülkenin istihbarat kurumunu açık kaynaklar ile incelemenin çeşitli zorlukları olduğu gibi yüzde yüz doğru sonuç vermeyebilir. Bu makale sınırları itibariyle açık kaynaklardan istifade ederken, yapay zeka verilerini omurga olarak kullanılmış ve bu sınırlar dahilinde sonlandırılmıştır. Çalışma bu şekliyle sınırlandırmakla birlikte akademik alanda daha detaylı imceleme ve araştırmaya muhtaçtır.

Kaynaklar:

1. Syria, Intelligence and Security. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.encyclopedia.com

2. Syria’s rebels form their own secret police. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.reuters.com

3. Lebanon: The “mukhabarat,” including their activities, power and organization; whether they have any ties with Syria; how Syria’s withdrawal has changed them. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.refworld.org/docid/4784deed10.html

4. Saddam’s Mukhabarat in West Germany: Monitoring and Silencing the Iraqi Opposition. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.wilsoncenter.org

5. Iraqi Intelligence Service. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from en.wikipedia.org/wiki/Iraqi_Intelligence_Service

6. Saddam’s Security and Intelligence Network and The Iraqi Security Apparatus. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from nonproliferation.org

7. Moss, D. The ties that bind: Internet communication technologies, networked authoritarianism, and ‘voice’in the Syrian diaspora. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14747731.2016.1263079

8. Bandak, A. Reckoning with the inevitable: Death and dying among Syrian Christians during the uprising. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/00141844.2014.941896

9. Tsourapas, G. Theorizing state-diaspora relations in the Middle East: Authoritarian emigration states in comparative perspective. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13629395.2018.1511299

10. Bou Nassif, H. ‘Second-class’: The grievances of Sunni officers in the Syrian armed forces. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01402390.2015.1053604

11. Achilli, L. [BOOK][B] Palestinian refugees and identity: Nationalism, politics and the everyday. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from books.google.com

12. Mortensen, E. Being Care-ful Among Friends. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.jstor.org/stable/26727097

13. Ådnegard, E. Jordan: Surprisingly stable. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.duo.uio.no/handle/10852/40775

14. Yitzhak, R. The war against terrorism and for stability of the Hashemite Regime: Jordanian intelligence challenges in the 21st century. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08850607.2016.1121038

15. Piotrowski, M. “Mosaic Defence:” Iran’s Hybrid Warfare in Syria 2011–2016. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.ceeol.com/search/article-detail?id=611587

16. Moniz Bandeira, L., Moniz Bandeira, L. Great Syria as the End-of-Days Scenario. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-54888-3_21

17. Achilli, L. [BOOK][B] Palestinian refugees and identity: Nationalism, politics and the everyday. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from books.google.com

18. Carpi, E. [BOOK][B] The Politics of Crisis-making: Forced Displacement and Cultures of Assistance in Lebanon. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from books.google.com

19. Sharp, J. [BOOK][B] Syria: Background and US Relations. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from books.google.com

20. Osborne, J. Syria Train and Equip: Who Left the Interns in Charge?. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/23296151.2021.1983945

21. Securitisation in the Arab region: A new form of kinship …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from repository.gchumanrights.org

22. Securitisation in the Arab region: A new form of kinship …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.researchgate.net

23. “The Real Opposition in Syria is Not the Syrian National …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.joshualandis.com

24. Syrian Refugees and Americans: Perceptions, Attitudes …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.ajqr.org

25. Securitization in the Arab Region: A new form of Kinship …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.academia.edu

26. Perceptions and Health-Seeking Behaviour for Mental …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31965411/

27. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from dokumen.pub

28. View of Syria’s Intelligence Services: Origins and …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from journals.lib.unb.ca/index.php/jcs/article/view/11815/12636

29. Intelligence and Public Perceptions of It. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.brookings.edu

30. “Forming a Syrian Opposition Government: The Time is …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.joshualandis.com

31. Unintended Consequences of US Immigration Policy. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3407978/

32. What Has Been the Impact of the Pandemic on Immigr… (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.migrationpolicy.org

33. The Economic Benefits of Extending Permanent Legal …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.whitehouse.gov

34. The U.S. Immigration Debate. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.cfr.org/backgrounder/us-immigration-debate-0

35. It’s time to fix our broken immigration system. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from obamawhitehouse.archives.gov

36. Florida’s Recent Immigration Law Could Have Stark …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.kff.org

37. International standards governing migration policy. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.ohchr.org

38. Human Rights and Immigration. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.aclu.org

39. EU Migration Pact Fails to Address Human Rights …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7762917/

40. US Immigration Enforcement and US Obligations Under …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.hrw.org

41. Immigration & Migrants’ Rights. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from ijrcenter.org

42. An Overview of U.S. Refugee Law and Policy. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.americanimmigrationcouncil.org

43. How Does the U.S. Refugee System Work?. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.cfr.org

44. Refugee Admissions – United States Department of State. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.state.gov/refugee-admissions/

45. Developing Preventive Mental Health Interventions for …. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4171849/

46. Research: The Integration Outcomes of U.S. Refugee… (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.migrationpolicy.org

47. Resettlement. (n.d.) Retrieved July 10, 2023, from www.unhcr.org

Sosyal Medyada Paylaş

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

BENZER İÇERİKLER

BALKAN SAVAŞLARI

Yirminci yüzyılın başlarında, yani 1910’larda, bir ayağı Adriyatik Denizinde, bir

SELMA RIZA

İlk kadın gazeteci Selma Rıza;Korkmadan evinin penceresinden bakan bir kadın