Politik Psikolojinin Güvenlik Politikaları ve İstihbarattaki Rolü

 

Özet

Politik psikoloji, bireylerin politik dünya ile nasıl etkileşime girdiklerini ve bu etkileşimlerin bireysel düşünce, algı ve davranışları nasıl şekillendirdiğini inceleyen çok disiplinli bir alan olarak ortaya çıkar. Bu alanda yapılan araştırmalar, hem ontolojik hem de epistemolojik perspektiflerden zengin bir anlayış sunmaktadır. Ontoloji açısından politik psikoloji, insan doğası ile sosyal dünyanın temel yapı taşlarını bu yapılar arasındaki ilişkileri sorgularken, Epistemoloji boyutunda politik psikoloji, bilginin nasıl elde edildiğini, değerlendirildiğini, politik karar verme süreçlerinde nasıl kullanıldığını ele alarak okuyucuya farklı bir perspektif sunar. Bu disiplinin temel amacı, bireylerin politik karar alma süreçlerindeki bilişsel süreçler, sosyal kimlik, grup dinamikleri ve bu süreçlerin sosyal, kültürel, ekonomik, tarihsel bağlamlar içindeki etkileşimlerini anlamaktır. Bir diğer amaç; bireylerin politik algıları, inançlar ekseninde davranışlarının altında yatan nedenlerin bu faktörlerin geniş sosyo-politik sistemlerle nasıl etkileşime girdiğini keşfetmektir. Bu bilgilerin elde edilmesi, politik iletişim stratejilerinin geliştirilmesine, çatışma çözümüne, politik katılımın teşvik edilmesine, demokratik süreçlerin güçlendirilmesine yönelik politikaların tasarlanmasına yardımcı olacaktır. Ayrıca, politik kutuplaşma, önyargıların etkisiyle yanlış bilgilendirme gibi günümüz politikasının temel sorunlarını ele alarak toplumsal uyum ve politik işbirliğinin artırılmasına katkı sağlayacağı öngörülmektedir.

Bu çalışma, politik psikolojinin kilit kavramlarını ve temalarını, özellikle bilişsel süreçler, karar verme, sosyal kimlik,  grup dinamikleri üzerine odaklanarak inceleyecek, bu süreçlerin bireylerin politik düşünce ve davranışlarını nasıl şekillendirdiğine dair bir anlayış sunacaktır. “Politik Psikolojinin Güvenlik politikaları ve İstihbarat Çalışmalarındaki Rolü” başlığı altında, bu disiplinin güvenlik ve istihbarat çalışmalarında nasıl kritik bir öneme sahip olduğunu ele alınacaktır. Politik Psikoloji; liderlerin karar alma süreçlerini, terörizmi, toplum katmanlarının radikalleşme eğilimlerini anlamada, grupların, bireylerin güvenlikle ilgili konularda nasıl tepki gösterdikleri, bu tepkilerin altında yatan psikolojik motivasyonları keşfetmek bağlamında önemli bir araçtır. Güvenlik politikalarının tasarımı ve uygulanması, bireylerin, grupların psikolojik dinamiklerini dikkate almadan tam anlamıyla etkili olamaz. İstihbarat analizinde de Politik Psikoloji, siyaset oluşturmada ülkelerin niyetlerini, stratejilerini ve davranış kalıplarını anlamada önemli bir araç olarak kullanılır. Bu sayede güvenlik ve istihbarat topluluklarına tehditleri daha iyi değerlendirme, önleme stratejileri geliştirme konusunda yardımcı olur. Bu entegrasyon, Politik Psikolojinin sadece akademik bir disiplin olmanın ötesinde, gerçek dünya sorunlarını çözmek için pratik uygulamalar sunabileceğini göstermektedir.

Politik Psikoloji ile ilgili Literatür analizi:

Politik psikoloji alanında önemli katkılarda bulunmuş birçok akademisyen ve düşünür bulunmaktadır. Bu alan, disiplinler arası bir yapıya sahip olduğu için, farklı disiplinlerden gelen uzmanların çalışmalarını içerir. Aşağıda, politik psikolojiye önemli katkılarda bulunmuş bazı akademisyenler ve düşünürlerin literatürdeki katkıları yer almaktadır.

Elizabeth N. Saunders ve “Leaders at War” isimli çalışmasında liderlerin inanç ve algılarının askeri müdahale kararlarını nasıl şekillendirdiğini analiz eder ve Saunders’ın yaklaşımı, liderlerin kişisel psikolojilerinin uluslararası politika ve güvenlik kararlarını nasıl etkileyebileceğini vurgular. Bu yaklaşım, Houghton’un[1]   liderlerin karar alma süreçlerine odaklanan çalışmasıyla paralellik gösterir… Saunders, özellikle askeri müdahaleler bağlamında lider psikolojisine odaklanır.

Philip E. Tetlock, politik tahminler ve karar verme süreçleri üzerine yaptığı çalışmalarla tanınır. “Expert Political Judgment” adlı eseri, uzmanların politik tahminlerde bulunma yeteneklerine odaklanmak suretiyle bu tahminlerin genellikle neden yanlış çıktığını analiz eder. John Jost, politik ideolojilerin psikolojik temelleri üzerine çalışmalar yapmıştır. Özellikle, bireylerin liberal veya muhafazakâr ideolojilere neden yöneldiğini açıklamaya çalışan ‘’sistem meşrulaştırma teorisinin’’[2]  ortak yazarlarındandır. Stanley Milgram, otoriteye itaat üzerine yaptığı deneylerle tanınır. Bu çalışmalar, insanların otorite figürlerine nasıl körü körüne itaat edebileceğini ve bu durumun politik bağlamlarda nasıl tehlikeli sonuçlara yol açabileceğini ortaya koymaktadır. Leon Festinger, bilişsel uyumsuzluk teorisinin[3] yaratıcısıdır. Bu teori, insanların karşılaştıkları çelişkili bilgilerle nasıl başa çıktıklarını ve bu sürecin politik inançlar ve tutumlar üzerinde nasıl etkili olabileceğini açıklar. Robert Jervis, uluslararası ilişkiler ve algıların politikası üzerine çalışmalar yapmıştır. Çalışmaları, öncelikle devletlerin birbirlerini nasıl algıladıkları ve bu algıların uluslararası ilişkileri nasıl şekillendirdiği üzerinedir. Martha Crenshaw, terörizm üzerine öncü çalışmalar yapmış bir akademisyendir. Crenshaw, terörist grupların motivasyonlarını karar alma süreçlerini anlamaya yönelik temel bir kaynaktır. Nobel ödüllü psikolog Daniel Kahneman, karar verme süreçleri, önyargılar ve ekonomik karar verme üzerine çalışmalar yapmıştır. Kahneman’ın “Thinking, Fast and Slow”[4] adlı eseri, politik karar verme süreçlerine de uygulanabilecek bilişsel süreçler üzerine derinlemesine bir bakış sunarken, Jonathan Haidt, ahlaki psikoloji alanında çalışmalar yaparak bu çalışmaları politik ideolojilerin anlaşılmasına uygular. Haidt, insanların ahlaki yargılarının ve politik tutumlarının kökenlerini inceleyerek, ideolojik bölünmelerin altında yatan psikolojik faktörleri ortaya koyar.

Türkiye Akademi evreninden Arıboğan ‘’Politik Karar, Tutum ve Davranışlarımızı Bireyselden Toplumsala Uzanan Bir Yelpazede Anlama ve Açıklama Kılavuzu Olarak Politik Psikoloji’’ isimli makalesinde tüm bu akademisyenlere ‘’ Politik Psikoloji alanı 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren oldukça hızlı gelişen interdisipliner bir bilgi alanıdır. Bu disiplin, genellikle siyaset bilimi ile psikoloji bilim alanlarının kesişim noktası olarak bilinse de, tarihten ekonomiye, antropolojiden felsefeye kadar uzanan geniş bir yelpazede bağlantı noktaları bulmaya ve çok perspektifli bir analiz sistemi oluşturmaya odaklıdır.’’ Meydan okuması olgumuzun anlaşılmasında önemli köşe taşlarından birisini oluşturur.

Bu isimler, politik psikolojinin çeşitli yönlerini ele alan ve bu alana önemli katkılarda bulunan sadece birkaç örnektir. Her biri, politik düşünce ve davranışların anlaşılmasına katkıda bulunmuş ve bu alandaki araştırmalara derinlik kazandırmıştır.

Politik Psikoloji

Politik psikoloji; insan davranışının ve düşüncelerinin politik bağlamda nasıl şekillendiğini anlamak için psikoloji ile siyaset bilimi arasında köprü kurar. Bu disiplin; bireylerin politik algıları, inançları, davranışları üzerine derinlemesine bir bakış sunarak bu süreçlerin sosyal, kültürel, ekonomik ve tarihsel faktörlerle nasıl etkileşimde olduğunu inceler.

Bu alanın genişletilmiş incelemesi, birkaç önemli kavram ve temayı içerir:

1-Bilişsel Süreçler ve Karar Verme

Politik psikoloji; bireylerin politik bilgiyi nasıl işlediğini/değerlendirdiğini, karar verme süreçlerinde bilişsel önyargıların ve sezgisel düşüncenin rolünü ele alır. Bireylerin politik kararlar alırken sıklıkla sınırlı bilgiye dayandıkları ve kendi önceden var olan inanç sistemlerini pekiştirecek bilgileri tercih ettikleri gözlemlenmiştir. Bu durum, “onay yanlılığı” [5]olarak bilinen bir fenomenle ilişkilendirilir ve politik kutuplaşmanın derinleşmesine yol açmaktadır.

2-Sosyal Kimlik ve Grup Dinamikleri

Politik psikoloji, bireylerin sosyal kimliklerinin ve grup aidiyetlerinin politik tutumların yanısıra davranışlar üzerindeki etkisini de inceler. “Biz” ve “Onlar” ayrımı, etnik, milliyetçi veya ideolojik temelli çatışmaları anlamada kritik bir role sahiptir. Gruplar arası çatışma teorileri, bireylerin kendi gruplarına pozitif  ayrımcılık yaparken,  diğer grupları olumsuz bir şekilde damgalayarak nasıl tanımladıklarını açıklar.

 3-Liderlik ve Karizma

Liderlerin kişilik özellikleri, karizması, liderlik stilleri, bireylerin liderleri nasıl algıladığı ve onlara nasıl tepki verdiği üzerinde büyük bir etkiye sahiptir. Liderlik çalışmaları, otoriter ve demokratik liderlik stilleri arasındaki farklılıkları, ayrıca liderlerin kriz durumlarında toplumları nasıl birleştirebileceğini veya bölebileceğini ele alır.

 4-Politik Eğilimlerin Psikolojik Kökenleri

Araştırmacılar, bireylerin liberal veya muhafazakâr gibi belirli politik eğilimlere neden yönelim gösterdiklerini anlamaya çalışır. Bu eğilimler, çeşitli psikolojik faktörlerle, örneğin açıklık ve deneyime olan yatkınlık veya güvenlik, düzen ihtiyacı gibi özelliklerle ilişkilendirilmiştir.

5-Çatışma, Terörizm ve Barış Yapımı

Politik psikoloji; bireylerin grupların şiddet eylemlerini, terörizmi ve etnik çatışmaları nasıl meşrulaştırdığını inceler. Aynı zamanda, barış yapımı süreçlerinde psikolojik yaklaşımların, özellikle empati kurma, diyalog ve uzlaşma stratejilerinin nasıl etkili olabileceğini araştırır. Çatışma: Politik Psikoloji, çatışma durumlarında bireylerin ve grupların nasıl tepki verdiğini, düşman algısının nasıl oluştuğunu, çatışma dinamiklerinin psikolojik temellerini inceler. Örneğin, yukarıda da bahsedildiği üzere; etnik veya milliyetçi çatışmalar sırasında, “biz” ve “onlar” arasında ayrım yapma eğilimi, grup içi ve gruplar arası dinamiklerin anlaşılmasını sağlar. Bu alan, ayrıca sosyal kimlik teorisi ve önyargılar gibi konseptler üzerinden, çatışmanın neden kökleştiğini, sürdürüldüğünü analiz eder. Terörizm: Terörizm konusunda, politik psikoloji radikalizasyon süreçlerini, terörist gruplara katılımı ve bu grupların ideolojilerinin bireyler üzerindeki etkisini inceler. Bireylerin radikal ideolojilere neden ve nasıl çekildiği, psikolojik ihtiyaçların, sosyal ağların, kişisel kimliklerin bu süreçteki rolleri üzerine odaklanılır. Politik psikoloji, ayrıca terörizmin toplum üzerindeki psikolojik etkilerini ve terörle mücadele stratejilerinin psikolojik boyutlarını da ele alır. Barış yapımı süreçlerinde, politik psikoloji, çatışmanın sona erdirilmesi, barışın sürdürülebilir bir şekilde inşa edilmesi için gerekli psikolojik koşulları araştırır. Empati kurma, diyalog ve iletişim, önyargıların azaltılması, eski düşmanlar arasında güvenin yeniden inşa edilmesi gibi konulara odaklanır. Barış eğitimi ve çatışma çözümü programları, bu perspektiften yararlanarak bireyler, topluluklar arasındaki anlayışı ve hoşgörüyü artırmayı amaçlar.

6-Medya ve İletişim

Medyanın politik algılar ve tutumlar üzerindeki etkisi, politik psikolojinin önemli bir parçasıdır. Medyanın, bireylerin siyasi bilgi edinme şekillerini, politik meselelere olan duyarlılıklarını ve olaylara tepkilerini nasıl şekillendirdiği üzerine çalışmalar bulunmaktadır.

Politik Psikoloji, bu ve benzeri konuları derinlemesine inceleyerek, politik davranışların karmaşık doğasını anlamamıza yardımcı olur. Toplumsal ilişkileri, çatışma ve işbirliği dinamiklerini daha iyi yönetmek için stratejiler sunar. Bu alandaki araştırmalar, politika yapıcıların, liderlerin ve vatandaşların karşılıklı etkileşimlerini optimize etmek amacıyla kritik öneme sahiptir.

8-Eleştiriler

Politik psikoloji alanındaki literatürde ele alınan bazı yaygın eleştiriler şunlardır:

1.Batı Merkezcilik

Politik psikoloji araştırmalarının çoğu, özellikle Batı toplumlarından elde edilen verilere dayanmaktadır. Bu durum, araştırma sonuçlarının, teorilerin kültürel çeşitliliği yeterince yansıtmadığı eleştirilerine yol açmaktadır. Örneğin, bireycilik ve kolektivizm gibi kavramlar üzerine yapılan çalışmalar, farklı kültürel bağlamlarda politik davranış algılarını anlama çabalarını sınırlayabilir.

2. Yöntem bilimsel Sınırlılıklar

Politik psikoloji, anketler, deneyler ve gözlem gibi çeşitli yöntemler kullanır. Ancak, bu yöntemlerin bazıları, özellikle anketler ile kamuoyu yoklamaları, yanıt verme eğilimleri veya sosyal arzu edilirlik yanlılığı gibi sorunlardan etkilenebilir. Bu, elde edilen bulguların güvenilirliğini ve genellenirliğini sorgulayan eleştirilere neden olmaktadır.

3. Politik ve İdeolojik Önyargılar

Araştırmacıların kendi politik ve ideolojik önyargıları, çalışmaların tasarımı, veri toplama ve sonuçların yorumlanması aşamalarında bilinçaltı bir şekilde rol oynayabilir. Bu, özellikle politik konular üzerine yapılan araştırmalarda, belirli bir ideolojik bakış açısını destekleyen sonuçlara yol açabilecek eleştirilere sebep olmuştur.

4. Karmaşık Gerçekliklerin Basitleştirilmesi

Politik psikoloji, karmaşık sosyal ve politik gerçeklikleri modeller ve teoriler aracılığıyla açıklamaya çalışır. Bu süreçte, gerçek dünyadaki olayların, insan davranışlarının çeşitliliği ve karmaşıklığı bazen yeterince ele alınamaz. Örneğin, grup dinamikleri ve sosyal kimlik teorileri, bireylerin grup içi, gruplar arası etkileşimlerini açıklamada kullanılırken, bireysel farklılıklar ve bağlamın benzersiz etkileri göz ardı edilebilir.

5. Tarihsel ve Sosyo-politik Bağlamın Yetersiz İncelenmesi

Politik psikoloji çalışmaları bazen tarihsel ve sosyo-politik bağlamı yeterince dikkate almaz. Politik davranış ve tutumlar üzerine yapılan analizler, bu  tutumların şekillendiği tarihsel ve sosyal koşulları tam olarak ele almadan yapıldığında, sonuçların derinliği ve geçerliliği sınırlı kalabilmektedir.

Bu eleştiriler; politik psikoloji alanının gelişimine katkı sağlamak ve araştırma yöntemlerini, teorilerini iyileştirmek için fırsatlar sunar. Araştırmacılar; bu eleştirileri dikkate alarak, daha kapsayıcı, güvenilir ve geçerli bulgular elde etmek için çalışmalarını sürekli olarak gözden geçirmekte ve geliştirmektedirler.

 9-Bilimsel Yöntemlerin Kullanımı

Politik psikoloji, davranışları, tutumları ve inançları ölçmek için anketler, deneyler, gözlem teknikleri ile birlikte kapsamlı veri analizleri gibi çeşitli bilimsel yöntemler kullanır. Bu yöntemler, politik karar verme süreçleri, ideolojik eğilimler, liderlik algıları ve sosyal kimlik teorisi gibi konular üzerine derinlemesine bilgi sağlar.

 Hipotez Test Etme

Politik psikoloji çalışmaları genellikle belirli bir hipotezi veya teoriyi test etmeyi amaçlar. Araştırmacılar, önceden tanımlanmış hipotezleri destekleyen veya çürüten verileri toplamak için deneysel ve gözlemsel yöntemler kullanır. Bu süreç, bilimin temel bir özelliği olan hipotezle yönlendirilen araştırmaya dayanır.

Eleştirel Değerlendirme ve Teori Geliştirme

Politik psikoloji, elde edilen bulguların eleştirel bir şekilde değerlendirilmesini ve mevcut teorilerin sürekli olarak gözden geçirilip rafine edilmesini içerir. Araştırma sonuçları, akran değerlendirmesi yoluyla bilim camiasının incelemesine sunulur; bu, çalışmaların kalitesinin ve güvenilirliğinin korunmasına yardımcı olur.

 Disiplinle  Yaklaşım

Politik psikoloji, psikoloji, siyaset bilimi, sosyoloji, ekonomi gibi farklı disiplinlerden teorileri ve metodolojileri birleştirir. Bu disiplinler arası yaklaşım, politik davranışın karmaşık doğasını daha iyi anlamak için geniş bir perspektif sunar ve bilimsel bilginin zenginleştirilmesine katkıda bulunur.

Sonuç olarak politik psikoloji; bilimsel yöntemlerin kullanımı, hipotez test etme, eleştirel değerlendirme ve teori geliştirme gibi bilimin temel özelliklerine dayanarak politik davranışları, düşünceleri anlamaya yönelik sistematik bir çaba olarak kabul edilir. Bu özellikler, disiplinin bilimsel bir alan olarak kabul edilmesini sağlar, ancak her bilimsel disiplin gibi Politik Psikoloji de metodolojik sınırlamalar ve eleştirilere açıktır. Bu eleştiriler, alanın sürekli olarak kendini değerlendirip geliştirmesine yardımcı olur.

10-Politik Psikolojinin Güvenlik Politikaları ve İstihbarat Çalışmalarındaki rolü

Politik psikoloji, güvenlik politikaları ve istihbarat değerlendirmeleri alanlarında önemli katkılarda bulunabilir. Bu disiplin, liderlerin ve karar vericilerin davranışlarını, karar alma süreçlerini, çatışma durumlarında alınan kararların psikolojik temellerini anlamak için gerekli araçları sağlar. Aşağıda, politik psikolojinin güvenlik politikaları ve istihbarat değerlendirmelerine nasıl katkıda bulunabileceğine dair bazı örnekler yer almaktadır:

Liderlik Psikolojisi ve Karar Alma

– Karar Vericilerin Psikolojik Profili: Politik Psikoloji, liderlerin kişilik özelliklerini, bilişsel biçimlerini ve motivasyonlarını inceleyerek, onların kriz durumlarında nasıl karar alabileceklerini tahmin etmeye yardımcı olabilir. Bu bilgiler, olası karar alma eğilimleri ve stratejik tercihler hakkında istihbarat analistlerine önemli içgörüler sunar.

Tehdit Algısı ve Güvenlik Stratejileri

– Tehdit Algısının Anlaşılması: Politik psikoloji, bir devletin veya grupların tehdit algılarını, bu algıların nasıl oluştuğunu analiz edebilir. Bu, özellikle güvenlik politikaları ve terörle mücadele stratejileri geliştirilirken, tehditlerin nasıl algılandığına, bu algıların neden olduğu güvenlik tepkilerine dair derinlemesine bilgi sağlar.

Grup Dinamikleri ve Radikalleşme Süreçleri

– Radikalleşme ve Grup Psikolojisi: Politik psikoloji, bireylerin radikal gruplara katılma süreçlerini ve grup içi dinamikleri inceleyerek, radikalleşmenin psikolojik yönlerini aydınlatır. Bu bilgiler, radikalizasyonu önleme ve terörle mücadele stratejilerinin geliştirilmesinde kullanılabilir.

Psikolojik Harp ve Propaganda

– Propaganda ve Bilgi Savaşları: Politik Psikoloji, propaganda tekniklerinin ve medya stratejilerinin halkın algıları ve tutumları üzerindeki etkilerini inceleyerek, psikolojik harp ve bilgi savaşları alanında stratejiler geliştirmeye katkı sağlar. Bu, düşmanın moralini bozmak, kamuoyu desteğini kazanmak veya çatışma alanlarında psikolojik üstünlük sağlamak için önemlidir.

Barış Yapımı ve Çatışma Çözümü

– Empati ve Diyalog: Politik Psikoloji; çatışma çözümü ve barış yapımı süreçlerinde, karşılıklı anlayışı, empatiyi geliştirmek için gerekli psikolojik stratejileri sağlar. Bu, taraflar arasında diyalog kurulmasına, anlaşmazlıkların barışçıl yollarla çözülmesine ve uzun vadeli barışın sağlanmasına yardımcı olabilir.

Politik Psikoloji, güvenlik politikaları ve istihbarat değerlendirmeleri yapılırken insan davranışının karmaşıklığını, psikolojik faktörlerin önemini anlamada kritik bir rol oynar. Bu alandan elde edilen bilgiler, daha etkili, hedef odaklı güvenlik stratejileri geliştirmek, tehditleri daha iyi değerlendirmek ve barışçıl çözümlere ulaşmak için kullanılabilir.

11-Sonuç:

Bu çalışmada, politik psikolojinin, bireylerin, grupların politik düşünce ve davranışlarını şekillendiren süreçleri anlama çabasının yanı sıra, güvenlik ve istihbarat çalışmalarındaki kritik rolünü detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Politik Psikolojinin disiplinler arası yaklaşımı, bilişsel süreçler, sosyal kimlikler, grup dinamikleri ve bunların sosyal, kültürel, ekonomik, tarihsel bağlamlarla etkileşimi konusunda derinlemesine bir anlayış sağlamaktadır. Bu süreçlerin, bireylerin politik algıları, inançları ve davranışları üzerinde nasıl belirleyici olduğunu göstermektedir.

Güvenlik Politikaları ve istihbarat çalışmaları bağlamında politik psikoloji; liderlerin karar alma süreçlerini, terörizm ve radikalleşme eğilimlerini, bireylerin güvenlik tehditlerine tepkilerini anlamak için temel bir araç olarak ortaya çıkmaktadır. Elde edilen bu bulgu; güvenlik politikalarının ve stratejilerinin tasarımı yapmak iradesi sunmak ile sınırlı kalmaz, rasyonel, yararlı değerlendirmeler için bireylerin ve grupların psikolojik dinamiklerini dikkate almanın önemine vurgu yapar. İstihbarat analizinde Politik Psikoloji, tehdit değerlendirmelerini daha doğru ve etkili hale getirme potansiyeline sahiptir. Bu çalışma, politik psikolojinin, sadece akademik bir disiplin olmanın ötesinde, gerçek dünya sorunlarının anlaşılması ve çözülmesine katkıda bulunabileceğini göstermektedir.

Bu çalışma, politik psikoloji alanındaki mevcut literatüre önemli bir katkı sağlamaktadır. Ancak, bu alanda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır. Gelecekteki çalışmalar, güvenlik ve istihbaratın yanı sıra, politik psikolojinin diğer alanlardaki uygulamalarını keşfetmeye devam etmelidir. Ayrıca, küresel çapta artan politik kutuplaşma, önyargılar ve yanlış bilgilendirme gibi sorunlarla başa çıkmanın yollarını araştırmak için politik psikolojinin potansiyelini daha da derinlemesine incelemek gerekmektedir. Bu çabalar, toplumsal uyum ve politik işbirliğinin artırılmasına önemli katkılar bulunacaktır.

Sonuç olarak, politik psikoloji, modern dünyanın karşı karşıya olduğu karmaşık güvenlik ve politik sorunları anlamak ve çözmek için değerli bir perspektif ve araç seti sunmakta, bu disiplinin gelecekteki araştırmaları, bireylerin ve toplumların daha iyi anlaşılmasına ve küresel zorluklarla başa çıkma kapasitemizin artırılmasına yardımcı olacaktır.

Yardımcı Kaynak Önerileri:

“Political Psychology: Key Readings” – John T. Jost ve Jim Sidanius (Eds.): Bu kitap, politik psikolojinin temel okumalarını bir araya getirir ve politik davranış, tutumlar, kimlik ve grup dinamikleri üzerine derinlemesine bir bakış sunar. Güvenlik ve istihbarat çalışmaları bağlamında politik psikolojinin uygulamaları hakkında fikir edinmek için iyi bir başlangıç noktasıdır.

“The Psychology of Intelligence Analysis” – Richards J. Heuer, Jr.: İstihbarat analizi süreçlerinde karşılaşılan zihinsel tuzaklar ve bilişsel yanlılıklar üzerine odaklanan bu eser, analistlerin daha etkin kararlar alabilmesi için psikolojik perspektifler sunar.

“Security Studies: An Introduction” – Paul D. Williams (Ed.): Güvenlik çalışmaları alanına genel bir giriş yaparken, politik psikoloji perspektifinden güvenlik konularını da ele alır. Bu kitap, güvenlik politikalarının ve istihbarat çalışmalarının daha geniş bir çerçevede nasıl değerlendirilebileceğine dair kapsamlı bir bakış sağlar.

“Behavioral Economics and Public Policy: Understanding Human Decision-Making in the Social World” – Cass R. Sunstein: Bu eser, bireylerin karar alma süreçlerindeki rasyonellikten sapmalarını ve bu sapmaların kamu politikaları üzerindeki etkilerini inceler. Güvenlik ve istihbarat çalışmalarında politik karar alma süreçlerinin daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunur.

Bu kaynaklar, politik psikolojinin güvenlik ve istihbarat çalışmalarındaki rolünü daha iyi anlamada yardımcı olabilir. Politik psikolojinin güvenlik ve istihbarat çalışmalarındaki rolü ile ilgili makaleleri bulmak için, akademik veri tabanlarından ve özellikle bu konuya odaklanan dergilerden yararlanılabilir. Bu tür makaleler genellikle psikoloji, siyaset bilimi, uluslararası ilişkiler ve güvenlik çalışmaları gibi disiplinler arası alanlarda yayımlanır.

 Bu konuda başlangıç noktası olabilecek bazı öneriler:

Deniz Ülke ARIBOĞAN ‘’ Politik Karar, Tutum ve Davranışlarımızı Bireyselden Toplumsala Uzanan Bir Yelpazede Anlama ve Açıklama Kılavuzu Olarak Politik Psikoloji’’ Makalesi ve diğer çalışmaları. ‘’ Özellikle son on yıllarda büyük grupların toplumsal tutumlarını, kolektif belleklerinden yansıyan anlatıların etkilerini, travmalarını, öfkelerini, ötekileştirme ve düşmanlaştırma süreçlerini vs. inceleme konusundaki yönelimi çok daha fazla ön plana çıkmıştır. Günümüz bilim dünyası, insanı ve toplumu tanıma amacıyla yürüttüğü araştırmalarını, giderek daha fazla teknoloji kullanımıyla sürdürmektedir. Doğal olarak politik psikolojinin yeni açılımları ve derinliği de bu yönde şekillenecektir.’’

Türkiye dışı kaynak Önerileri:

1. Google Scholar, JSTOR, PubMed, Web of Science gibi akademik arama motorları: Bu platformlar, politik psikoloji ve güvenlik çalışmaları ile ilgili geniş bir makale yelpazesi sunar. Arama terimleri olarak “political psychology and security studies”, “intelligence analysis and psychological factors”, “decision making in security and intelligence” gibi ifadeler ile veri analizi yapılabilir.

2. “Journal of Social and Political Psychology”: Bu dergi, sosyal ve politik psikoloji konularında geniş bir yelpazede araştırmalar yayımlar ve güvenlik politikalarının psikolojik temelleri ile ilgili çalışmaları içerebilir.

3. “Political Psychology” dergisi: International Society of Political Psychology tarafından yayımlanan bu dergi, politik psikoloji alanındaki en son araştırmaları sunar ve güvenlik, istihbarat ve karar verme süreçleri üzerine odaklanan makalelere yer verir.

4. “Intelligence and National Security” dergisi: Bu dergi, istihbarat ve güvenlik çalışmaları üzerine odaklanır ve bu alanlardaki psikolojik yaklaşımlar ile ilgili makalelere ev sahipliği yapabilir.

5. “Security Studies” dergisi: Güvenlik çalışmaları alanında önde gelen dergilerden biri olan bu yayın, güvenlik politikaları ve istihbarat analizleri ile ilgili kapsamlı makaleler yayımlar ve politik psikoloji perspektiflerini de içerebilir.

Bu dergiler ve platformlar, politik psikolojinin güvenlik ve istihbarat çalışmalarındaki rolüne dair derinlemesine analizler ve araştırmalar sunmaktadır. Ancak, spesifik makalelerin başlıkları ve yazarları konusunda doğrudan örnek vermek, arama motorları ve dergi veri tabanlarındaki güncel içeriklere bağlı olduğundan, bu kaynaklardan en güncel ve alakalı çalışmaları bulmak konuyu zenginleştirecektir.

Mert ÜNSAL,MA

---

[1] https://tsu.ge/data/file_db/faculty_psychology/Political_Psychology.pdf Houghton Erişim:18.02.2024

[2] https://www.researchgate.net/publication/227620703_A_Decade_of_System_Justification_Theory_Accumulated_Evidence_of_Conscious_and_Unconscious_Bolstering_of_the_Status_Quo    Jost,Banaji,Nosek Erişim:18.02.2024

[3] https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/486740 Yücel,Çizer Erişim:18.02.2024

[4] https://psycnet.apa.org/record/2011-26535-000 Kahneman 18.02.2024

[5] https://dergi.neu.edu.tr/public/journals/7/yazardizini/karavardar-a-karavardar-g-2017-nisan.pdf Özvardar Erişim:18.02.2024