Bu çalışma, 13 Aralık 2021 ile başlayan haftanın makroekonomik analizini yapmak ve Türkiye’yi ilgilendiren bazı politik ve ekonomik verileri değerlendirerek öngörülerde bulunmak amacı ile hazırlanmıştır.
Geçen Haftaya Bakış: Geçtiğimiz hafta küresel piyasalarda risk algısı pozitif olurken, omicron varyantına karşı aşıların etkili olduğu ve ekonomik aktivite üzerinde beklendiği kadar negatif etki yaratmayacağı algısı önümüzdeki haftaki kritik FED toplantısı öncesinde temel senaryo haline gelmiş durumdadır.
Geçen hafta özellikle Çin ekonomisine yönelik olarak gelen olumlu haber akışlarıyla Asya piyasalarında da pozitif bir hava hakim oldu.
Hafta boyunca $ temasında ilave güçlenmenin olmaması ve ABD 10 yıllık tahvilin aşağı yönlü hareketini bir miktar sınırlaması dinamikleri ön plana çıktı.
Haftanın merakla beklenen en önemli gelişmesi ABD enflasyon verisi belli oldu.
Goldman Sachs, omicron varyantının ABD büyümesi önünde bir engel olduğunu belirterek 2021 büyüme tahminini %4,2’den %3,8’e indirdi.
Çin’de ihracat Kasım ayında arttı Bu yükselişte yılsonu tatil döneminin yaklaşmasının etkisi ile dış talepte görülen güçlü artış, elektrik enerjisi darlığının giderilmesi ve ülke içinde artan üretim etkili oldu.
IMF Başkanı Georgieva, Euro Bölgesi’nde son dönemde hızla artan enflasyonun gelecek yıl düşmesini beklediklerini söyledi.
Rusya Devlet Başkanı Putin, “Enflasyon, Rus ekonomisi ve Ruslar için en büyük sorun.” dedi.
Almanya Federal Meclisi’ndeki oylamada Sosyal Demokrat Parti Milletvekili ve Maliye Bakanı Olaf Scholz, ilk turda Başbakan seçildi.
İsviçre Merkez Bankası ve Fransa Merkez Bankası tarafından yapılan, Avrupa’nın ilk sınır ötesi merkez bankası dijital parası ödemeleri denemesinin başarılı olduğu duyuruldu.
Brezilya Merkez Bankası faizi 150 Baz puan artırdı ve sıkılaşmanın devam edeceğini vurguladı.
Ünlü kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Küresel Ekonomik Görünüm Raporu’nda, dünya ekonomisine ilişkin 2021 yılı büyüme tahminini %6’dan %5,7’ye çekti.
Irak Petrol Bakanı: “Petrol fiyatının 75 Doların üzerinde kalıcı olmasını bekliyoruz.” dedi.
Fitch, Türkiye için 2021 yıl sonu enflasyon tahminini %17,2’den %25’e yükseltti.
Fitch, TCMB’nin 2022 yılında faizi %17’ye yükseltmesini beklediğini de açıkladı.
Bu hafta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Katar ziyareti sırasında Katar ile yaklaşık 25 Milyar Dolarlık 12 anlaşma yapılması, yurt içinde yakın vadede döviz girişi yapılacağı beklentisi yaratırken, piyasalar gelecek hafta yapılacak Merkez Bankası PPK toplantısını bekliyor. TCMB Başkanı Kavcıoğlu’nun yabancı yatırımcılarla yaptığı toplantıda bu ay için faiz indiriminin olmayabileceğine yönelik beklenti oluşması Borsa İstanbul üzerinde çok pozitif bir etki yaptı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye ekonomisi ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan, ekonomi gündemine ait beyanlarda bulundu.
TÜİK, 2021 yılı Ekim ayına ilişkin İşgücü İstatistiklerini açıkladı.
Kasım ayında yabancı yatırımcılar net 708 Milyon Dolarlık hisse alımı gerçekleştirdi. BİST’in açıkladığı Kasım ayı verilerine göre yabancı yatırımcılar ard arda 4.ayda da nette alış tarafında yer aldılar.
Geçtiğimiz hafta da BİST’te rekor üstüne rekor kırılmaya devam etti. 3. Çeyrek bilançoları döneminden bu yana yükseliş trendini sürdüren BİST100 endeksinde yabancı ilgisinin artmakta olduğu gözlemlendi.
Geçen haftaya 30,67 seviyesinden başlayan VIX (Korku Endeksi) piyasaların sakinleşmesiyle bu kez aşağı yönlü bir seyir izleyerek hem panik seviyesinin hem de kritik eşik olan 20 seviyesinin altına inip haftayı 18,69 ile tamamladı.
Önceki haftayı 13,70 seviyesinden kapatan Dolar /TL kuru yukarı yönlü bir seyir izleyerek 13,88 ile haftayı tamamladı.
Önceki haftayı 15,49 TL’den tamamlayan Euro/TL kuru da geçen hafta yukarı yönlü bir hareket izleyerek 15,71 TL seviyesinden haftayı tamamladı.
Geçen hafta başında 531 seviyesinde olan Türkiye’nin risk primi (CDS) de aşağı yönlü bir seyirle 500’ün de altına inerek haftayı 478 seviyesinden tamamladı.
Center For A New American Security (CNAS): “Kimler İçeride Kimler Dışarıda? Biden’ın “Demokrasi Zirvesi” için Küçümser Tavırları Eleştiri Çekiyor: Amerikan düşünce kuruluşu CNAS, ABD Başkanı Biden’in organize ettirdiği, Çin ve Türkiye’nin davetli olmadıkları ‘Demokrasi Zirvesi’ ve Türkiye bağlamında bir analiz yayınladı.
Bahse konu analizde, “Biden’ın bir NATO üyesi olan Türkiye’yi liste dışı bırakma kararı farklı bir mesaj vermektedir. Yani Biden, Washington’un itirazlarına rağmen Rusya’dan bir S-400 füze sistemi satın alması da dâhil olmak üzere Ankara’nın son günlerdeki eylemlerinden memnun değil. Savunma alımını ilişkideki ‘muhtemelen en büyük dikenlerden biri’ olarak nitelendirerek, ‘Bu, Türkiye ile NATO ortağı olduğumuz hâlde demokraside bir ortak olmadığımızın açık bir işaretidir.’ demişti.” ifadeleri kullanılmıştır.
Yorum: CNAS, 2007 yılında ABD’de kurulmuş olan, ABD’yi ilgilendiren askeri güvenlik konularını çalışan bir sivil düşünce kuruluşudur. ABD’nin ünlü yayın organı The Washington Post, 2009 yılında yaptığı bir yayında CNAS’ı o dönemin başkanı ‘Obama’nın kontrolündeki alan’ olarak tanımlamıştır. Şu anda da iktidarda demokratların olduğu göz önüne alındığında iktidara yakın konumundaki bir düşünce kuruluşunun Türkiye analizinin dikkat çekici olduğu düşünülmektedir.
G-7 Dışişleri Bakanları Zirvesi Toplantısı Yapıldı: Toplantı sonrasında bir basın toplantısı yapan ev sahibi İngiltere’nin Dışişleri Bakanı Truss, şu ifadeleri kullanmıştır:
- Bu G7 Toplantısı’ndan Rusya Devlet Başkanı Putin’e çok net birleşik bir mesaj gönderdik. Toplantıda, Rusya’nın Ukrayna’ya herhangi bir müdahalesinin ciddi bir maliyeti olacak büyük sonuçları olacağı konusunda nettik.
- İran’ın Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (JCPOA) şartlarını kabul etmesi ve meseleye ciddi bir çözümle müzakere masasına gelmesi için son şans. İran’ın nükleer silah edinmesine izin vermeyeceğiz.
- Çin’in zorlayıcı ekonomik politikalarından endişe duyduğumuzu açıkça belirttik.
Hindistan Başbakanı Modi’den Kripto Para Piyasalarına Destek: Demokrasi zirvesinde konuşan Hindistan Başbakanı Modi, kripto para birimleri gibi yeni teknoloji ürünlerini küresel anlamanda benimseme çağrısında bulundu. Modi, ayrıca kripto paralarla birlikte sosyal medyanın olumsuz yanlarına odaklanmaktansa faydalarına bakılması gerektiğini söyledi.
Hindistan’ın kripto para sektörü alanında en hızlı gelişen ortamlardan biri olması, tüm piyasanın Hindistan’dan gelen haberlere yakından ilgi göstermesine neden olmaktadır.
ABD Enflasyon Rakamları Açıklandı: ABD’de Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Kasım ayında yıllık bazda yüzde 6.8 oranında artarak 1982 yılından bu yana en yüksek seviyeye çıktı.
Piyasa beklentisi de tüketici fiyatlarının yıllık yüzde 6,8 oranında artacağı yönündeydi. TÜFE Kasım’da aylık bazda ise yüzde 0,8 oranında artarak beklentileri aştı. Enflasyonun aylık bazda yüzde 0,7 oranında yükselmesi bekleniyordu.
ABD’de TÜFE ekim ayında ise yıllık bazda yüzde 6,2 oranında artmıştı.
Petrolde Omicron Varyantı Endişeleri Geçti: Petrol fiyatları, Omicron varyantına dair endişelerin azalması ve talep görünümünün iyileşmesiyle yükselerek 70 doların üzerine tırmandı.
Çin’de rafineriler için yeni kotaların belirlenmesiyle beraber petrol ithalatı Kasım’da üç ayın zirvesine çıktı.
Petrol, geçtiğimiz 6 haftayı yeni virüs varyantına dair endişelerden dolayı kayıpla kapatmıştı.
TÜİK, Ekim Ayı İşgücü İstatistiklerini Açıkladı: Türkiye’de İşsizlik Oranı, Ekim ayında Eylül ayına göre 0,2 puan azalışla %11,2 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı Ekim ayında bir önceki aya göre 75.000 kişi azalarak 3,7 milyon kişi oldu.
15 – 24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta İşsizlik Oranı bir önceki aya göre 0,8 puan azalarak %20,1’e gerilerken, istihdam oranı 0,3 puanlık artışla %33,4’e yükseldi.
Cumhurbaşkanımızın Konuşmaları: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Vatandaşlarımıza ayda 1,7 Milyar Lira katkı sağlayan indirimli stopaj uygulamasını Mart ayı sonuna kadar devam ettirme kararı aldık. Hep söylüyorum, yatırım, istihdam, üretim, ihracat ve büyüme, hedef bu.” dedi.
Sn. Erdoğan, “Milletimizden bize güvenmesini ve sabırlı olmasını istiyorum. Türkiye’nin asırlardır defalarca teşebbüs ettiği ancak her seferinde yarım kalan, hatta geriye giden büyük kalkınma hamlesinin önü inşallah bu defa kesilemeyecektir. Gelişmiş ülkeler arasındaki hakkımız olan yeri aldığımızda bugünleri büyük bir başarı hikâyesinin önemli safhalarından biri olarak hep birlikte hatırlayacağız.” şeklinde konuştu.
Moody’s Türkiye Ekonomisine İlişkin Değerlendirmeler Yaptı: Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Türkiye’de sürekli bir şekilde devam eden yüksek enflasyonun, 2022’de büyüme ivmesini önemli ölçüde yavaşlatacağını iddia etti. Türkiye’nin kredi notunu da teyit eden Moody’s, “TL’nin zayıflığı dolarizasyonu artırdı ancak bankacılık sistemine olan güven güçlü kalmaya devam ediyor.” şeklinde görüş bildirdi.
Döviz ve Yabancı Yatırımcıların Geçen Hafta Türkiye Piyasalarındaki İşlemleri:
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) açıkladığı verilere göre 3 Aralık haftasında brüt rezervler 124,1 Milyar Dolar oldu.
Net rezervler de 22,5 milyar dolar seviyesine geriledi. Bir önceki hafta TCMB’nin net rezervleri 24,7 milyar dolar olmuştu.
26 Kasım-3 Aralık haftasında yurt dışı yerleşik yatırımcılar, reel olarak 162,1 Milyon Dolar hisse senedi, 12,4 Milyon Dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ve 7,5 Milyon Dolar Özel Sektör Tahvili (ÖST) satışı gerçekleştirdi.
Hisse senedi piyasasında yabancıların payı 3 Aralık itibariyle %43,3 olurken önceki haftada bu oran %42,6 seviyesindeydi. 2020 yılı kapanışında %49,0 olan yabancı payı 1 sene öncesinde ise %50,1 idi.
Bunun yanı sıra, bu hafta ülkemizi ilgilendiren önemli ekonomik paritelerin izleyecekleri yön şu şekilde tahmin edilmektedir:
Dolar Endeksi (DXY): Geçtiğimiz hafta beklentilerimiz çerçevesinde aşağı yönlü bir hareket izlemiş ve 96.07 ile haftalık kapanış gerçekleştirmiştir. Önümüzdeki haftanın pivot seviyesi: 96,10’dur. Bu seviye altında kaldıkça 95,42 seviyesine doğru gitmesi muhtemeldir. Ancak 15 Aralık’ta gerçekleşecek kritik FED toplantısı nedeniyle teknik analizin sağlıklı çalışmaması olasılığı da söz konusudur.
EUR/USD: DXY ile ters yönlü hareket eden parite, haftalık pivot seviyesi üzerinde kalmayı başarmış ve 1,1316 ile haftalık kapanış yapmıştır. Bir yükseliş ivmesi söz konusudur. 1,1311 üzerinde kaldıkça 1,1386’ya doğru gidebilme potansiyeli vardır. Ancak 15 Aralık’ta gerçekleşecek kritik FED toplantısı nedeniyle teknik analizin sağlıklı çalışmaması olasılığı göz ardı edilmemelidir.
Brent: Brent Petrol beklentilerimizin çerçevesinde tepki alımları gerçekleştirmiş ve 75,15 seviyesinden haftalık kapanış yapmıştır. Kısa vadeli olarak yukarı ivmelenme isteği olmakla beraber halen düşen trend kanalı içindedir. Önümüzdeki hafta 76,31 seviyesinin üzerine çıkamadığı müddetçe aşağı yönlü harekete devam edebilir. Bu seviyeyi aşması durumunda 77,85’e kadar yükselmesi mümkündür.
Aşağı yönlü hareketlerde ise 70,87’ye kadar alan vardır.
Ons Altın: Geçtiğimiz haftaya 1784 Dolardan başlayan ons Altın, yatay bir hareketle haftayı 1782 Dolar ile tamamladı. Önümüzdeki hafta ilk etapta 1795 seviyesini, buraya aşması durumunda da 1817 seviyesini hedeflemesi beklenebilir. Ancak 15 Aralık’ta gerçekleşecek kritik FED toplantısı nedeniyle teknik analizin sağlıklı çalışmaması olasılığı da göz ardı edilmemelidir.
Bitcoin (BTC): Geçtiğimiz hafta beklentilerimiz paralelinde 49700 seviyelerini görmüş ve 49810 ile haftayı tamamlamıştır. Halen yeni pivot seviyesi olan 54870 seviyesinin altındadır. İlk etapta 45600 ve burayı da kırarsa 42682 Dolar seviyelerine geri çekilmesi beklenebilir. Ancak 15 Aralık’ta gerçekleşecek kritik FED toplantısı nedeniyle teknik analizin sağlıklı çalışmaması olasılığı da göz ardı edilmemelidir.
Bilgilerinize saygı ile arz olunur.
Mert ÜNSAL
