Bir ülke, kendisinden daha güçlü bir ülkenin işgalini davet etmek için sadece çağrıda bulunması gerekmiyor; Ukrayna’ nın başına Vladimir Zelenskiy gibi bir Talk Show, rol yapabilme yeteneğine sahip bir kişi gelirse ülke zaten işgale açık hale gelir. Zelenski Cumhurbaşkanlığı provasını 2015 yılında bir tv dizisinde yapmış, yaptırılmıştı. Çok kutuplu dünyada, güç odaklarının birbiriyle görüşmeden anlaşmadan adım atmasının mümkün olmadığını biraz uluslararası siyaset deneyimin olan her insan bilir. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı komedi oyunlarında hakaret etmekten hiç çekinmeyen, Türk Mahallesi isimli oyununda ‘’Yaşasın Harem’’ diye oyununu açan Zelenski hala oyun oynuyor. Ancak bu sefer baş rolde değil ikinci sırada rolü.. Göründüğünün aksine ülkesini satan, Putin ‘ i davet eden Kişi ters manevrayla(bilinçli tahrik ve Rus yanın işgal seneryosuna yardımcı olan Zelenski’ dir. Hâl bunu gösteriyor.
Ukrayna’ yı göstere göstere işgal etmeden önce Putin’ nin 2019 Yılında Çin ziyaretinde Şi Cinping, Vladimir Putin için ‘En iyi dostum” derken bunu laf olsun diye söylemedi. Yapılan Görüşme sonrasında Kremlin’den yapılan açıklamada; iki liderin “NATO’nun daha fazla genişlemesine” karşı olduklarını ifade eden bir bildiri imzaladıkları ifade edildi. Çin’ nin doğal gaz tedarikçileri arasında üçüncü sırada yer alan Rusya, bu yeni anlaşmayla Çin’e yılda 10 milyar metreküp doğal gaz ithal ederek, ödenmeyi de EURO ya bağladı. Çin Ulusal İstatistik Bürosunun (NBS) yayımladığı verilere göre, ülkenin gayri safi yurt içi hasılası (GDP) 2020 yılsonu itibarıyla 15,68 trilyon Amerikan doları olup 2021 Yılında ekonomisi %4 Büyüdü. Bu gelirle Amerika Birleşik Devletlerinin ardından dünyanın en büyük 2. ekonomisidir. Çin sessizliğini korusada yapmış olduğu anlaşmalar ile Rusya’ nın yanında olduğu gerçeği tam ve şüpheye yer vermeyecek kadar açıktır. Şimdi düşünelim: Nato ve AB ülkeleri ekonomik olarak hangi yaptırımı yaparsa yapsın Rusya yeni kurduğu iş birlikteliği ve daha önemlisi bölgesel moralitesi açısından dinlemeyecektir, dinlemiyor da.
Soru şu dur; ABD, Nato ve AB ülkeleri Rusya’nın Ekonomik yaptırımlara pabuç bırakmayacağını bilmiyorlar mı? Elbette biliyor. Zaten o nedenle Biden kendinden emin bir şekilde ‘’Rusya Ukrayna’ yı işgal edecek‘’ dedi. Rusya‘ nın Ukrayna’ yı işgalinden hiç kaybetmeyenler yine ABD ve Batılı ülkelerdir. Sonuçta daha önce Kaddafi, Saddam gibi diktatör liderleri yaratıp sonra Demokrasi ve bilinen bahaneler ile ülkelerini işgal eden, milyarlarca USD lik mal mevcutlarına ve kaynaklara el koyan, doğal zenginlikleri 50 Yıl ve üstü süreler ile kullanma anlaşmalarıyla fayda ve menfaat sağlayan Emperyaller değil mi? Bu günde aynısı oluyor. Fark, Batı tek bir mermi atmadan savaşta elde edeceği kazanımları elde etmesi. Maliyet ise yine Bölgedeki ülkelere bizim gibi kırılgan ekonomiye sahip ülkelerin başına kalacak.
Diğer taraftan, Türk savunma konsepti her türlü senaryoya hazırdır. Ancak tarih birçok başarılı dâhinin ülkesini, (bilerek yâda bilmeyerek) kendine göre küçük bir hatadan dolayı Ülkesine büyük zararlar veren liderler ve yöneticiler ile doludur. Putin bu liderler kervanına katılırsa, zararı sadece ülkesi değil tüm dünya görecektir. Türkiye’ de bu süreçte daha fazla istişareye, seçim politikaları yerine, birleştirici bütünleyici politik değişiklikleri düşünmeli daha iyi sonuçlar alınmasının önünü açabilir.
Türk ekonomisinin son gelişmeler karşısında aşağıdaki başlıklara dikkat çekmek isterim:
1. Kur Korumalı Sistemin bu yılsonuna kadar bile sürdürülebilmesi çok ciddi bir risk haline gelmiştir.
2. Ukrayna ve Rusya’ dan her yıl gelen yaklaşık 5 Milyon turistin bu yıl gelmesi çok düşeceğinden, döviz girişinin önemli bir kısmı Turizme dayalı olduğundan döviz giriş bütçesi sapacaktır.
3. Hem Rusya hem Ukrayna buğday ülkesidir. Zaten fahiş yükseklikte olan hane giderleri artışlarla karşılaşırken, Ekmek başta olmak gıda fiyatlarında ekstra artışa olması kuvvetle muhtemeldir.
4. Türkiye’ nin Karadeniz sınırı çok uzundur. Ancak Rusya’ nın operasyonu ile Rusya’nın Karadeniz’de sınırı bizimle eşit olacaktır… Bu durum, orta vadede Montrö’yü güncelleme talebini masaya sürebilir.
Rusya burada durmayacak. Kuvvetle muhtemeldir Ukrayna ‘dan sonra başka sınırdaş ülkeye namluyu çevirecektir. Bu ülke kuvvetle muhtemel Polanya ve Romanya olabilir. Kimin üzerinden? Eski Sovyet ordusu subaylarından Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko üzerinden.
Unutulmaması gereken bir diğer ana unsur da iki Kardeş Halk arasında bu şiddet ve savaştan sonra akan kandan dolayı acıların onarılması, 10 yılları alacak ve karşılıklı güvene giden yol hem uzun hem de engebeli olacak. NATO’nun ve Batı Birliğinin geleceğini ise bu şekilde devam etmesi çok zor gözüküyor.
Her ne olursa savaşların değişmeyen mağdurları kadınlar ve çocuklardır. Kadınlar eştir, annedir, abladır… Çocuklar savunmasızdır. Savaşlarda sağ kalsalar da savaşın tranvalarını ömür boyu yaşarlar. Dilerim; dünya bu şiddet sarmalından çıkar… Aklın vicdanın egemen olduğu, insan sevgisinin kalpleri ısıttığı günler tekrar yaşamımıza gelir.
Mert ÜNSAL
